Ukrayna, ülkenin kaderini belirleyecek anlaşma için ABD’ye gidiyor

Ukrayna’dan üst düzey bir heyet bu hafta başında Washington’a giderek ABD ile nadir toprak elementleri rezervleri konusunda yeni bir anlaşma üzerinde görüşmeler yürütecek.

Bu ziyaret, Ukrayna’nın savaş sonrası toparlanma planları ve güvenlik garantileri açısından hayati önem taşıyor. Trump yönetimi tarafından önerilen yeni anlaşma taslağı Kiev’de büyük tepkiyle karşılanmıştı.

Ukraynalı yetkililer şimdi hem Trump’ı kızdırmamak hem de ülkenin egemenliğini korumak ABD ile son derece zorlu bir müzakereye girmeye hazırlanıyor.

YATIRIMCI VE ABD HÜKÜMETİ ARASINDA SIKIŞTI

Ziyaretin merkezinde, Ukrayna’nın nadir toprak elementleri ve diğer stratejik mineraller açısından sahip olduğu dev rezervler yer alıyor.

Elektronik araçların, çiplerin ve pillerin üretimi için hammade olan bu elementler gelişmiş ülkeler için büyük önem taşıyor. Ukrayna, dünyadaki toplam nadir toprak elementi rezervlerinin yüzde beşine sahip.

Bunlar arasında titanyum, lityum, nikel ve kobalt gibi elementler mevcut. Ancak bu zenginlik hala yerin altında ve çıkarılması on yıllar sürebilir. Üstelik mevcut savaş ve ekonomik belirsizlik, yatırımcıların Ukrayna’ya temkinli yaklaşmasına sebep oluyor.

Trump yönetimi, Ukrayna’ya daha önce “kazan-kazan” prensibiyle sunduğunu söylediği bir işbirliği paketinin büyük bölümünü geri çekmiş durumda.

Yeni teklif, Ukrayna’ya hiçbir güvenlik garantisi vermiyor. Ayrıca ülkenin yeniden yapılanma fonu üzerindeki kontrolün Washington’a devredilmesini içeriyor.

Ukrayna, bu teklifin anayasa ve yasal düzenlemeleri açısından bazı taleplerin karşılanamayacağı belirtiliyor. Ancak Trump’ın öfkesinden çekinen Kiev, doğrudan eleştiriden kaçınıyor.

MADEN VARSA, ALTYAPI YOK

Ukraynalı araştırmacılar, maden potansiyelinin Sovyet dönemine dayalı rezerv hesaplamalarına göre belirlendiğini ve bunun yabancı yatırımcılar için güven vermediğini söylüyor.

Yeni değerlendirmeler yapılmadan ekonomik anlamda ne kadar değer taşıdıklarını bilmenin zor olduğunu belirtiyorlar.

Lityum ve titanyum gibi hammaddelerle ilgili projelerin çoğu hala erken aşamada. Bazı maden sahaları ise neredeyse tamamen boş.

Ukraynalı şirketler, yatırım sürecinin karmaşık ve pahalı olduğunu söylüyor. Velta Group’un CEO’su Andriy Brodskyi, “Sadece madencilik değil, işleme sanayiine de yatırım gerekiyor” diyor.

UkrLithiumMining yöneticileri ise sadece bir maden ve zenginleştirme tesisi için 350 milyon dolar gerektiğini belirtiyor.

Bu yatırımları çekebilmesi için stratejik ortaklara ihtiyacı olan Ukrayna’nın, ilk tercihinin ABD olduğunu vurgulandı.